۱۸۶۷م. - ۱۹۴۹م.

روسکا پس از اتمام تحصیلات خود در رشتۀ ریاضیّات و علوم طبیعی، در ادارۀ آموزش و پرورش مشغول به کار شد. او به علّت مطالعۀ کتاب‌های مقدّس ادیان بزرگ، علاقه‌مند به تحصیل و آموزش در زبان‌های شرقی شد (نیک‌بین، ۱۳۸۰ش.، ۴۱۹). بدین ترتیب زبان‌های شرقی را در نزد برونو (Brunnow)، کارل بتسولد (Karl Bezold) و ارنست ادلبرت مرکس (Ernst E. Merx)، استاد زبان‌های آشوری، فراگرفت. او موجب شد که روسکا برای فراگیری علوم طبیعی به نزد مسلمان روی آورد (العقیقی، ۱۳۹۶ش.، ۶۲۱). مرکس به او تحقیق در تاریخ علوم در اسلام را پیشنهاد داد و از روسکا خواست که این زمینه را گرایش اساسی علمی خود در زندگی قرار دهد (بدوی، ۱۳۷۵ش.، ۱۷۲).

در سال ۱۸۹۶م. رسالۀ اول خود را با عنوان علوم چهارگانه بر پایۀ محاورات سوروس بارساکو (Das Quadriviun aus Severus Barsakhu's Buch der) به اخذ درجۀ دکتری از دانشگاه لایپزیک(Leipzig Universität)  نائل آمد. در سال ۱۹۱۱م. کار مدیریّت را ترک گفت و رساله‌ای دیگر با عنوان پژوهش‌هایی در کتاب سنگ‌شناسی (کتاب الاحجار اثرارسطو)(Untersuchungen uber das steinbuch des Aristoteles) به دانشگاه هایدلبرگ (Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg) ارائه داد. دکترای احراز صلاحیّت برای تدریس در دانشگاه، را از هایدلبرگ دریافت کرد. در این رساله، او آشکار کرد که این کتاب منسوب به ارسطو است به دست یکی از پژوهشگران مسائل پزشکی در ادسا ( شهری در بین‌النّهرین ) در کانون فرهنگ سریانی–ایرانی نوشته شده است‌ در سال ۱۹۱۲م‌. متن عربی کتاب مزبور منتشر شد (بدوی، ۱۳۷۷ش.، ۳۱۳-۳۱۴ ). او در یکی از نسخه‌های خطّی گوتینگن سرالاسرار اثر رازی را کشف کرد و این کتاب، او را به پژوهش درباره کیمیا‌ی عربی و نقش رازی و پیشینیانش که این علم را از آن‌ها فرا گرفت و مصنفات معروف به نام جابربن حیّان و خالدبن یزید وا داشت و آثار خالد را رد کرد (العقیقی، ۱۳۹۶، ۶۲۱). روسکا از آن به بعد در همان دانشگاه و دانشگاه‌های گوتینگن (Georg-August-Universität Göttingen) و دانشگاه برلین  (Humboldt-Universität zu Berlin) به تدریس پرداخت. در سال ۱۹۱۷م. روسکا به عنوان پژوهشگری برجسته در علم طبیعی شهرت یافت و به ریاست موسّسۀ پژوهش‌های طبیعی برلین به کار گماشته شد (العقیقی، ۱۳۹۶ش.، ۶۲۲ ). او از سال ۱۹۲۹م. در انستیتوی علوم طبیعی برلین، مطالعات و تحقیقات خود را شروع کرد (نیک‌بین، ۱۳۸۰ش.، ۴۱۹).

روسکا آثار بسیار زیادی دارد. با این حال آثاری از او که با ایران ارتباط دارد در اینجا آورده شده است:

• - کتاب:
• عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات، تألیف عمادالدین زکریا بن محمود قزوینی (شرح و ترجمه).
• - مقاله:
• الکل و الکول. تاریخ کشف یک نام.
• مقاله‌ای جدید دربارۀ تاریخ الکل.
• پژوهش‌های قزوینی.
• الکل را برای اولّین بار چه کسی توصیف کرد.
• دربارۀ قزوینی جعلی و اصلی.
• بیرونی، سرمشق زندگی و نوشته‌های رازی.
• رازی پیشگام شیمی جدید.
• رازی در مقام شیمی‌دان.
• توضیحات شرق‌شناسی دربارۀ مساله جابر.
• کیمیاگری ابوعلی سینا.
• دشواری پژوهش در آثار جابربن حیّان.
• دربارۀ وضعیّت موجود پژوهش در آثار رازی
• تاریخ مسئلۀ جابر.
• نوشته‌های جعلی منسوب به رازی.

• - Book:
• (Al-kazwini, Zakarija Ibn Muhammad Ibn Mahmud. (1896). Das steinbuch aus der kosmographie. Ubersetzt and mit Anmerkungen versehen. Beilage zum Jahresbericht 1895/ 1896 der provisorischen oberrealschule Heidelberg. Kirchhain.)
• - Article:
• (Ruska, J. F. (1913/14). Alkohol and Al-Kohl. Zur Geschichte der Entdeckung and des Namens. Aus der Natur,10 ,pp. 97- 111.)
• (- (1913). Ein neuer Beitrag zur Geschichte des Alkohols. Der Islam, 4, pp. 320-324.)
• (- (1913). Kazwini-Studien. Der Islam, 4, pp. 14-66 and 236.)
• (- (1913). Wem verdankt man die erste Darstellung des Weingeists? Der Islam, 4, pp. 162-163.)
• (- (1914). Vber den falschen and den echten Kazwini. MGMN, 13, pp. 183-188.)
• (- (1922). Al-Biruni als Quelle Fur des Leben and die Schriften-Razis, Isis 5, pp. 26-50.)
• (- (1923). Al-Razi als Bahnbrecher einer neuen Chemie. Deutsche Literatur- Zeitung, 44, pp. 117-124.)
• (- (1922). Al-Razi (Rhascs) als chemiker. Zeitschr- Fur Angewandte Chemie, 23, pp. 719-721.)
• (- (1923). Randbemerkungen cines Orientalisten zur Geber-Frage. Chemiker-Zeitun, 47, pp. 717-718.)
• (- (1924). Die Alchemie des Avicenna. Isis, 21, pp. 14-51.)
• (- (1924). Probleme der Gabir-Forschung. Der Islam, 14, pp. 100-104.)
• (- (1924). Uber den gegenwartigen Stand der Razi-Forschung. Archivo di Storia della Scienza, 5, pp. 335-347.)
• (- (1937). The History of the Jabir-problem. IC, 11, pp. 303-312.)
• (- (1939). Pseudepigraphische Rasis-Schriften. Osiris, 7, pp. 31-94.)

• العقیقی، ن. (۱۳۹۶ش.). شرق‌ شناسان (ترجمۀ ح. شیخی). آستان قدس رضوی.
• بدوی، ع. (۱۳۷۷ش.). دایرة‌المعارف مستشرقان (ترجمۀ ص. طباطبایی)، ج۱. روزنه.
• بدوی، ع. (۱۳۷۵ش.). فرهنگ کامل خاورشناسان (ترجمۀ ش. خاکرند). دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیّه قم.
• نیک‌بین، ن. (۱۳۸۰ش.). فرهنگ جامع خاورشناسان مشهور و مسافران به مشرق زمین، ج۴. آردن با همکاری سهامی انتشار.

• www.astro.com/astro- databank/Ruska-julius
• islamansiklopedisi.org.tr/ruska-julius ferdinand

هانیه طلوع فکور

1402-07-23